Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden lojistik sektörüne ilişkin araştırma çalışmalarında kullanılabilecek veri tabanı oluşturulması, sektörel eğilimlerin öngörülebilir ve beklentilerin özetlenebilir bir çerçevede rakamsal olarak ifade edilmesi amacıyla KPMG Türkiye ve İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi işbirliğinde hazırlanan proje kapsamında, lojistik sektörünün beklentilerini ölçmek için alanında uzman kişilerin de katkılarıyla gerçekleştirilen Türkiye Lojistik Güven Endeksi (LGE) oluşturuldu.

İlk olarak 2019 yılı son çeyreğine yönelik beklenti ve mevcut durum görüşlerinden elde edilen endeks her yıl için dört çeyrek üzerinden hesaplanıyor. Türkiye Lojistik Güven Endeksi (LGE) ile kamu politika yapıcıları, uluslararası yatırımcılar ve ilgili sektör yöneticileri için kısa ve uzun vadede lojistik sektörünün koşullarının ortaya koyulması, ekonomik daralmalarda erken uyarı ihtiyacının giderilmesi ve genişlemelerde ise ulusal fırsatların ortaya çıkarılmasına yönelik izlenebilen bir endeks oluşturulması amaçlanıyor.

Yılın belli dönemlerine yönelik olarak hazırlanacak endeks, sektör katılımcıları ve paydaşlar açısından geçerliliği ve güvenilirliği kabul edilmiş; yatırımlara, politikalara karar vermede faydalanılacak bir endeks olup, literatüre ve iş dünyasına kazandırılmış olacak. Kalkınma planları çerçevesinde de ön planda değerlendirilen lojistik alanına yönelik veri toplanarak sektörün takip edeceği bir veri seti oluşturulup tüm paydaşların kullanımına sunulmuş olacak.

Lojistik Sektörüne Benzersiz Bir Katma Değer Sağlayacak

Lojistik sektöründeki beklentilerin uzmanlar tarafından analiz edilmesiyle oluşturulacak Lojistik Güven Endeksi (LGE) sektöre yönelik izlenebilir verilerin oluşturulmasında öncü bir çalışma özelliği taşıyor. LGE ile politika yapıcıları, uluslararası yatırımcılar ve ilgili sektör yöneticileri için kısa vadede lojistik sektörünün koşullarını ortaya koymayı hedefliyor. Ayrıca, ekonomik daralmalarda erken uyarı ihtiyacının giderilmesi ve genişlemelerde ise ulusal fırsatların ortaya çıkarılmasına yönelik izlenebilen ve takip edilen bir veri oluşturmak endeksin hedefleri arasında yer alıyor. Sektörel eğilimlerin öngörülebilir, beklentilerin özetlenebilir bir çerçevede rakamsal olarak ifade edilmesi, lojistik sektörüne benzersiz bir katma değer sağlayacak.

Ek Sorular İle Elde Edilen Endeks Bulgularının Piyasa Koşullarındaki Anlamlılığı da İncelenebiliyor

LGE alanında, en az 5 yıl deneyime sahip lojistik hizmet alan yada hizmet veren işletmelerde bu alanda uzmanlık edinmiş bir uzman veritabanına uygulanıyor. Lojistik Güven Endeksi’nin veri kaynağı Türkiye genelinde 3 aylık periyotlarla uygulanan Lojistik Sektörü Eğilim Anketi olup LGE, her üç aylık dönemin ikinci ayında eğilim anketinden elde edilen veriler kullanılarak hesaplanıyor. Hesaplanan ilgili dönem endeksi http://lge.ist/ adresinden yayımlanıp ayrıca basına ve sektörel paydaşlara bülten olarak da servis ediliyor. Bununla birlikte her dönem sonuçlarına ilişkin uzman görüşleri ve yorumları LGE web sayfasında endeks bölümünde yer alıyor.

Endeks hesaplamasında kullanılan 9 soru haricinde uzman gruba sektörün beklentilerine ve mevcut durumuna etkisi olduğu düşünülen güncel olaylar/gelişmelere yönelik ek sorular yöneltilerek elde edilen endeks bulgularının piyasa koşullarındaki anlamlılığı da incelenebiliyor.

Lojistik Güven Endeksinin Hesaplanmasında Denge Hesap Yöntemi Tercih Ediliyor

Lojistik Güven Endeksi hesaplamalarında Avrupa Birliği Uyumlulaştırılmış İşyeri ve Tüketici Anketleri Ortak Programı kullanıcı kılavuzu esas alınmış olup Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıklamış olduğu endekslere (Tüketici Güven Endeksi, Reel Kesim (İmalat) Güven Endeksi, Hizmet Sektörü Güven Endeksi, Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi, İnşaat Sektörü Güven Endeksi) ait metodolojisiyle uyumlulaştırılmış olup Lojistik Güven Endeksi, Avrupa Birliği Uyumlulaştırılmış İşyeri ve Tüketici Anketleri Ortak Programı kullanıcı kılavuzunda açıklanan denge hesap yöntemine uygun şekilde hesaplanıyor. Literatürde birçok Endeks hesaplama metodu olmakla birlikte Eurostat’ın önerdiği TÜİK’in Güven Endekslerinin hesaplanmasında kullandığı Denge Hesap yöntemi geniş bir kullanıma sahip ve uluslararası geçerliliğe olan, güvenilir bir yöntem olması sebebiyle LGE’nin hesaplanmasında da Denge Hesap Yöntemi tercih ediliyor.

Denge katsayısı her bir eğilim sorusu için; pozitif cevap verenlerin yüzdesinden negatif cevap verenlerin yüzdelerinin farkı alınarak hesaplanıyor. Denge katsayısına 100 eklenerek her bir soru için ayrı yayılma endeksi oluşturuluyor ve daha sonra seçilen soruların yayılma endekslerinin aritmetik ortalaması alınarak Lojistik Güven Endeksi hesaplanıyor.

Endeks 0 ile 200 aralığında değer alırken, Endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor.
Endeks, İspanya Merkez Bankası tarafından geliştirilen ve aynı zamanda TÜİK ve Eurostat tarafından önerilen ARIMA modeline dayalı TRAMO-SEATS yöntemini kullanarak gerçekleştiriliyor.

Haber: Sevda ÖZDEMİR
İÜ Kurumsal İletişim Koordinatörlüğü